ถั่วคั่วทราย ของดีอำเภอนาแห้ว จังหวัดเลย ขายดีรับฤดูกาลท่องเที่ยวของจังหวัด

ถ้าเอ่ยชื่อ ถั่วคั่วทรายบ้านเหมืองแพร่ อำเภอนาแห้ว จังหวัดเลย ติดชายแดนไทยลาวมีแม่น้ำเหืองกั้น น้อยคนนักที่จะไม่รู้จัก เพราะที่อำเภอนาแห้ว เป็นแหล่งปลูกถั่วฝักเกลี้ยงที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย

ถั่วที่นี้มีฝักเล็ก เนื้อแน่น มัน อร่อย ใน 1 ฝักมีไม่เกิน 2 เมล็ด เปลือกผิวเกลี้ยง ชาวบ้านจึงนำเอาถั่วฝักเกลี้ยงมาคั่วใส่ทราย ทำให้ผิวขาวหน้ากิน ยิ่งช่วงฤดูการท่องเที่ยว ถั่วคั่วทรายผลิตขายกันแทบไม่ทัน สร้างรายได้เป็นกอบเป็นกำให้กับชาวบ้านที่ผลิตขายส่ง

นางดวงเดือน จันที อายุ 50 ปี เจ้าของถั่วคั่วทรายแม่เดือน ที่ใหญ่ที่สุดในอำเภอนาแห้ว เล่าว่า ถั่วฝักเกลี้ยง ที่นำเอามาคั่วทราย ปลูกมากที่สุดในประเทศไทย ที่อำเภอนาแห้ว จังหวัดเลย และบ้านเหมืองแพร่ ฝั่ง แขวงไชยบูลี สปป.ลาว ที่อยู่ติดกันโดยมีน้ำเหืองกั้นกลาง ต้องมาจาก 2 ที่เท่านั้น

เพราะถั่วที่นี้ จะมีฝักเล็ก ใน 1 ฝัก จะมีเมล็ดถั่วไม่เกิน 2 เมล็ดเมล็ดใหญ่ เนื้อแน่น มัน อร่อย สั่งซื้อมากิโลกรัมละ 12-15 บาท จากนั้นนำถั่วมาล้างให้สะอาด ตากแดด ก่อนนำไปลงถังคั่วที่คั่วด้วยไฟ และใส่ทรายลงไป คั่วประมาณ 1 ช.ม. เป็นเสร็จ โดยต้องเป็นทรายที่ลำน้ำเหืองเท่านั้น เมื่อคั่วผิวเปลือกถั่วจะขาวสะอาด แต่ถ้านำทรายจากที่อื่นมาคั่ว เปลือกถั่วจะมีสีดำไม่น่ากิน

ในแต่ละวัน จะคั่วถัวได้ 100 กิโลกรัม เมื่อคั่วเสร็จนำมาทำความสะอาดด้วยผ้า ก่อนนำไปบรรจุใส่ถุงพลาสติก เพื่อจำหน่ายต่อไป จนได้รับรางวัลสินค้าโอท็อป 4 ดาว มาแล้ว

สำหรับถั่วคั่วทราย จะขายส่งในราคาถุงเล็กหนัก 70 กรัม ขาย 3 บาท ถุงกลางหนัก 100 กรัม ขาย 7 บาท และถุงใหญ่หนัก 3 ขีด ขาย 25 บาท ซึ่งทั้ง 3 ขนาดราคานี้ต่อ 1,000 ถุง โดยจะมีพ่อค้าคนกลางจากทั่วประเทศ มารับซื้อถึงที่ และนำไปขายต่ออีกทอด

ทุกวันนี้ ผู้ผลิตที่มีเกือบ 10 ราย ทำกันแทบไม่ทัน ยิ่งช่วงเดือนตุลาคมที่ผ่านมา ถึงปีใหม่ ไปจนถึงเดือนเมษายน ตลอดระยะ 6 เดือน เป็นช่วงที่ขายดีที่สุด ทำกันแทบไม่ทัน สร้างรายได้วันละประมาณ 5,000 -10,000 บาท ต่อวัน