มีใครรู้จักขี้แดดหรือไม่ ขี้แดดคืออะไร มันมาจากแดด เจอเยอะแถวนาเกลือ ในจังหวัดสมุทรสงคราม มีประโยชน์ยังไง ฟังแล้วรับรองอึ้ง

นี่คือหน้าตาของขี้แดดนาเกลือ ความจริงก็คือสาหร่าย ตะไคร่น้ำ และจุลินทรีย์ต่างๆ ที่เจริญเติบโตบนผิวหน้าดิน เกิดในช่วงหน้าฝนหรือช่วงพักนาเกลือ ซึ่งจะมีน้ำจืดจากน้ำฝนไหลเข้าไปขังอยู่ และหากนำขี้แดดนาเกลือไปแช่น้ำ จะมีกลิ่นเหม็นคล้ายกับซากสุนัขตาย เพราะเกิดการเน่าของน้ำ ชาวบ้านเรียนว่า “ดินหนังหมา”

นายบุญปลอด เจริญฤทธิ์ อายุ 54 ปี เกษตรกรผู้ทำนาเกลือ ในตำบลบางแก้ว อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสงคราม บอกว่า ขี้แดดนาเกลือ มีประโยชน์ต่อพืชมากมายหลายชนิด เพราะมีแร่ธาตุฟอสฟอรัสและโพแทสเซียมแฝงอยู่

ประโยชน์ของขี้แดดนาเกลือ คือใช้ใส่ไม้ผลและพืชผักได้เกือบทุกชนิด และควรเป็นขี้แดดนาเกลือที่เก่าเก็บนานกว่า 6 เดือน จะได้ผลดียิ่งขึ้น เช่น เพิ่มความหวานของส้มโอและผลไม้ต่างๆ โดยใส่ปุ๋ยขี้แดดนาเกลือก่อนเก็บผลผลิต 2-3 เดือน ต้นละประมาณ 2-3 กิโลกรัม หรือตามขนาดของต้นไม้ผลโดยใส่รอบทรงพุ่มต้น

นายบุญปลอด กล่าวว่า ก่อนที่ตนจะค้นพบว่าขี้แดดนาเกลือมีประโยชน์มากมาย ขณะทำนาเกลือตนได้กินแตงโมแล้วโยนเมล็ดแตงโมทิ้งบนกองขี้แดดนาเกลือโดยไม่ได้ใส่ใจ ไม่นานก็เห็นต้นแตงโมและเติบโตให้ลูกดก ตนนำลูกแตงโมมากินปรากฏว่ารสชาดหวานอร่อยกว่าเมื่อตอนที่ตนซื้อมากินเสียอีก จึงคิดว่าขี้แดดนาเกลือน่าจะมีส่วนทำให้แตงโมและผลไม้ต่างๆรสชาติดีขึ้นแน่ จึงนำขี้แดดนาเกลือไปให้เกษตรกรชาวสวนในจังหวัดสมุทรสงครามหลายรายทดลองใส่ต้นส้มโอ ลิ้นจี่ และมะพร้าว ปรากฏว่านอกจากจะให้ผลผลิตที่ดีแล้วรสชาดของผลไม้เหล่านี้ยังหวานอร่อยยิ่งขึ้นอีกด้วย

นายสมทรง แสงตะวัน วัย 68 ปี เกษตรกรชาวสวนส้มโอ ในตำบลบางพรม อำเภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม กล่าวว่า ตนปลูกส้มโอไว้ประมาณ 300 ต้น มะพร้าวน้ำหอมอีก 400 ต้น และลิ้นจี่ส่วนหนึ่ง เริ่มนำขี้แดดนาเกลือมาใส่ต้นส้มโอขาวใหญ่ มะพร้าว และลิ้นจี่ เมื่อปี 2520 โดยใช้ร่วมกับปุ๋ยหมักและปุ๋ยคอก ไม่ใช้สารเคมีแต่อย่างใด

คุณประโยชน์ของขี้แดดนาเกลือมีธาตุโพแทสเซียมสูงช่วยทำให้ส้มโอมีรสชาดหวานยิ่งขึ้น และไม่เป็นเม็ดข้าวสาร ตนใส่ขี้แดดนาเกลือต้นละ 3 กิโลกรัมในช่วงก่อนเก็บผลผลิตส้มโอ 60 วัน จากนั้นจึงรดน้ำอาทิตย์ละ 2 ครั้ง เพียงเท่านี้ก็จะได้ส้มโอขาวใหญ่ที่มีรสชาดหวานอร่อย และ เมื่อปี 2540 ตนได้รับรางวัลชนะเลิศการประกวดส้มโอทุกสายพันธุ์ ที่ศูนย์ศิลปาชีพบางไทรครั้งที่ 12 จากสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ