ศาลรัฐธรรมนูญ รับวินิจฉัย "อานนท์-ไมค์-รุ้ง" ปราศรัย ชู 10 ข้อเรียกร้องปฏิรูปสถาบันฯ เข้าข่ายใช้สิทธิเสรีภาพ ล้มล้างการปกครอง ขัดรัฐธรรมนูญหรือไม่
(16 ก.ย. 2563) ศาลรัฐธรรมนูญ มีคำสั่งรับคำร้องของนายณฐพร โตประยูร อดีตที่ปรึกษาประธานผู้ตรวจการแผ่นดิน ยื่นคำร้องขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 49 เฉพาะในส่วนที่กล่าวหาการกระทำของนายอานนท์ นำภา นายภานุพงศ์ จาดนอก และ น.ส.ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล ที่ชุมนุมปราศรัยเมื่อวันที่ 10 สิงหาคม 2563 เข้าข่ายเป็นการใช้สิทธิเสรีภาพเพื่อล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ที่ศาลรัฐธรรมนูญ สามารถมีคำสั่งให้คณะบุคคลดังกล่าวเลิกการกระทำดังกล่าวได้ไว้พิจารณาวินิจฉัย
โดยมีคำสั่งให้แจ้งนายณฐพร ผู้ร้องทราบและส่งสำเนาคำร้องให้กับผู้ถูกร้องทั้ง 3 เพื่อยื่นคำชี้แจงแก้ข้อกล่าวหามายังศาลรัฐธรรมนูญภายใน 15 วัน นับแต่วันที่ได้รับสำเนาคำร้อง รวมทั้งมีคำสั่งให้อัยการสูงสุดแจ้งผลการดำเนินการและส่งเอกสารหลักฐานที่เกี่ยวข้องตามที่นายณฐพร ยื่นร้องเมื่อวันที่ 18 สิงหาคม 2563 ต่อศาลรัฐธรรมนูญภายใน15 วันนับแต่วันที่ได้รับหนังสือแจ้งเพื่อประโยชน์ในการพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ
สำหรับคดีดังกล่าว นายณฐพร ได้ยื่นต่อศาลรัฐธรรมนูญ โดยกล่าวอ้างว่าผู้ถูกร้องซึ่งประกอบด้วยคณะบุคคลกลุ่มต่าง ๆ จัดการชุมนุมปราศรัยเมื่อวันที่ 3, 9, 10, 20, 21, 30 สิงหาคม 2563 ซึ่งเมื่อวันที่ 18 สิงหาคม ได้ยื่นคำร้องต่ออัยการสูงสุดตามรัฐธรรมนูญมาตรา 49 วรรคสองแล้ว จึงยื่นคำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญเพื่อให้วินิจฉัยและมีคำสั่งให้คณะบุคคลเลิกการกระทำดังกล่าวตามรัฐธรรมนูญมาตรา 49 ซึ่งศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาคำร้อง เอกสารประกอบคำร้องแล้วเห็นว่า แม้นายณฐพร ขอให้ศาลวินิจฉัยการกระทำของคณะบุคคลกลุ่มต่าง ๆ ในการจัดการชุมนุมปราศรัย รวม 6 ครั้ง เป็นการใช้สิทธิหรือเสรีภาพเพื่อล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 49 หรือไม่ก็ตาม
แต่ข้อเท็จจริงตามคำร้องปรากฏว่า เมื่อวันที่ 18 สิงหาคม นายณฐพรได้ยื่นต่ออัยการสูงสุดขอให้พิจารณาเพื่อร้องขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยเกี่ยวกับการชุมนุมปราศรัยของคณะบุคคลในวันที่ 10 สิงหาคม 2563 ณ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต ซึ่งตามคำร้องระบุว่า การชุมนุมปราศรัยในวันดังกล่าวมีผู้กล่าวปราศรัย 3 คน ที่มีการกระทำตามที่นายณฐพร กล่าวอ้างคือ นายอานนท์ นำภา นายภานุพงศ์ จาดนอก และน.ส.ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล กรณีนี้จึงเป็นไปตามรัฐธรรมนูญมาตรา 49 วรรคสาม ที่นายณฐพร จะยื่นคำร้องโดยตรงต่อศาลรัฐธรรมนูญได้ ส่วนตามคำร้องที่กล่าวอ้างว่ามีการปราศรัยชุมนุมครั้งอื่น ไม่ปรากฏว่านายณฐพร ได้ยื่นคำร้องต่ออัยการสูงสุดตามมาตรา 49 วรรคสอง ศาลรัฐธรรมนูญจึงมีคำสั่งรับเฉพาะการกระทำของ นายอานนท์ นำภา นายภานุพงศ์ จาดนอก และ น.ส.ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล แกนนำกลุ่มเยาวชนปลดแอก ที่ชุมุนมปราศรัยเมื่อวันที่ 10 สิงหาคม 2563
สำหรับการปราศรัยเมื่อวันที่ 10 สิงหาคม 2563 ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กลุ่มผู้ชุมนุมใช้ชื่อกิจกรรม "ธรรมศาสตร์จะไม่ทน" ซึ่งมีการประกาศข้อเรียกร้อง 10 ข้อว่าด้วยการแก้ปัญหาเกี่ยวกับสถาบัน